زنان افغانستانی و روایت "زن قربانی"

من امروز به مقاله ای لیما حلیمه احمد در فارن پالیسی بر خوردم. او تا حدی درست می گوید که کشورهای غربی و انجی او هایش زنان افغانستانی را به قربانی شدن دایمی سوق دادند. اما این فقط یک بخش مسیله  است. چیزهای دیگر را که باید ببینیم. چیزهای که پیش پای خود زنان افغانستانی است: همان فرهنگ مرسالار استوار بر "افغانیت" و "اسلامیت". انگشت اتهام و انتقاد نشان دادن به غربی ها و دونرهای غربی تازه در آکادمی رواج شده است. یک دلیلش این است که نمی خواهند آن فرهنگ و جامعه ای را که زنان در آن رنج می برند نقد کنند. می ترسند برچسپ های ناجور بخورند. راحت تر این است که انگشت انتقاد را به طرف کشورهای استعماری دراز کنند.

ما نباید تصویری که دیگران برای ما رسم می کند خود مان را در آن ببینیم. روایت های خلاق تری وجود دارد که وضعیت زنان افغانستانی را بررسی کنیم. وقتی با اطمینان گفته می شود که زنان افغانستان آن چیزی نیستند که شما فکر می کنید، باید ببینیم چنین ادعا در کانتکست معنی پیدا می کند. ممکن است زنان افغانستانی چنین چیزی نباشند اما فعلا که معلوم است این تالبان کرام دارند آن چیزی که "بودند" و "هستند" را برمیگردانند و نشان می دهند. فریم "زن قربانی" را بگذاریم برای مردان و زنان غربی که وجدان شان را راحت کنند. برای افغانستانی ها چنین فریم نه تنها به دردبخور نیست بلکه بی مزه و بی روح است.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

زبان تحقیرآمیز امین صیقل

من در توییتر دیدم که کاربران کوشش کرده بودند نکات اصلی را توییت کنند، چیزهای که آنها برجسته کرده بودند،پیش فرض ها یا مقدمات هستند، نه استدلال، و آنها نکات اصلی را از دست داده اند. هنگام خواندن یک مقاله، توجه باید به مقدمات ضمنی/صرحی که استدلال و نتیجه گیری بر آن استوار می باشد، معطوف شود. این یک شکل تثبیت شده قیاسی است که در نوشته های آکادمیک رایج است، به این ترتیب است که شما به طور قیاسی به نتیجه می رسید که حرف اصلی چیست. بعد نگاه کنید به زبان و کلمات.

در میان خیلی چیزهای دیگر، لحن تحقیر آمیزی صیقل بارزتر است. 

به اولین جمله که در فشرده ای از مقاله آمده است نگاه کنید:" The predominantly Shi’ite Hazara minority in Afghanistan has historically been a deprived and poorly treated cluster." کلمه کلاستر در دسته بندی های حیوانات و چیزهای بی جان به کار برده می شود نه انسان ها. استفاده از "کلاستر" برای انسان ها بی احترامی و تحقیرآمیز است. شما عاملیت آنها را ازش می گیرید. تعصب را می بینید. صیقل حتی نمی تواند خشم و تعصبش را کنترل کند. هزاره ها را به یک "کلاستر" یک دسته چیزهای بی جان و غیرعاملیت تقلیل می دهد.

صیقل فعلا در دانشگاه وسترن آسترالیا در دیپارتمت علوم اجتماعی استاد کمکی است. اگر در آسترالیا زندگی می کنید، نامه بنویسید به رئیس دانشگاه و دیپارتمنت که او در آنجا مشغول است. این ایمیل آدرس دیپارتمنی است که در او در آنجا درست می دهد: schoolops-hass@uwa.edu.au. او عضوی بورد مرکز برای دولت و جامعه مسلمانان نیز است. به این صفحه بروید و دست اندرکاران نامه بنویسید تا این آدم را اخرج کنند. اگر دیدید او در جایی برای سخنرانی دعوت شده است بروید در جلسه ازش در مورد نژادپرستی و هزاره هراسی او ازش بپرسید. انتقاد کنید. او را به چالش بکشید. کنسلش کنید. اگر در دانشگاهی هستید که قرار است او را دعوت کنند اعتراض کنید و نامه بنویسید. اگر دانشجو هستید و یا کارهای تحقیقی انجام می دهید، از کارهای او استفاده یا مآخذ نگیرید اگر کردید اذعان کنید که در عین حال این نویسنده یک راسیست و ضد هزاره است. این تنها شیوه مبارزه علیه آدم های راسیست است.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

محمود صیقل و امین صیقل: دو برادر هزاره ستیز

حالا یک سری سرنخ های پیدا شده که چرا امین صیقل دست به هزاره ستیزی زده بوده. این یک کامنت را در فسبوک دیدم. محمود صیقل هزاره های را که وارد آسترالیا می شدند "متقلب" یا "دغل باز" می نامیده که به ظاهر هزاره اما همه پاکستانی بودند. ظاهرا منبع اطلاعات امین صیقل برادرش محمود صیقل بوده که در سفارت افغانستان کار میکرده. اینکه امین صیقل می گوید هزاره بودن تبدیل به یک صنعت شده است ربطی به پروپاگندای داره که برادرش به خوردش می داده. می بینید نقطه های اتصال را؟

Abdul Yosufi

[امین صیقل] برادرش محمود صیقل در سالهای 2003 تا 2005 (سالش دقیق یادم نيست) که در کنبرا سفیر یا کاردار سفارت افغانستان بود، هزاره ها را imposter گفته بود که این ها همه پاکستانی اند و مشکلی ندارند

من که در آن زمان migration agent بودم برای دفاعیه های مشتریانم این نقل قول را برجسته می کردم و از آن ضربه ای که او می خواست به هزاره ها بزند، به نفع کیس شان استفاده می کردم و آن جفیدن ایشان بر علیه هزاره ها، برای قوما، بسیار مفید تمام شد

0 comments Posted by Nasim Fekrat

امین صیقل: یک ضدهزاره به تمام معنا

من تویت های و واکنشی های فعالین هزاره نسبت به مصاحبه و مقاله ای امین صیقل دیدم. آنها خوبند اما کافی نیستند چون فقط یک مقاله و یا یک مصاحبه را نمی شود تنها و در بطن خودش بررسی کرد. (مطلب قبلی من را اگر نخوانده اید، اینجا بخوانید، بعد این پست را بخوانید چون این ادامه مطلب قبلی است). ایده های راسیسی و ضدهزاره بستر کلانتر و تاریخی دارد. به این خاطر، باید در نظر بگیریم که ایده های هزاره ستیزی یک شبه در صیقل شکل نگرفته است. امین صیقل یک راسیست است. این را باید اذعان کرد. طبق تعریف دکنشری معتبر مریم، یکی از معنی های راسیسم اینه: "راسیسم یعنی برخورد و یا نگرش های که منعکس کننده و یا پرورش دهنده باورها بر پایه تعصب و تبعیض نژادی باشه."

"behavior or attitudes that reflect and foster this belief: racial discrimination or prejudice"

مقاله ای او را باید همراه بایک سری چیزهای دیگر بررسی کرد. 

۱) او در سال ۲۰۱۰ در مصاحبه با ABC طرح اخراج هزاره ها را از استرالیا پیشنهاد می کند. بعد همان ایده ها را در سال ۲۰۱۲ به شکل به ظاهر مقاله تحقیقی در می آورد و نشر می کند.

۲) در سال ۲۰۱۳، در کانفراسی در مورد افغانستان، در نیویورک، خانم ملیسا کوویندا یک مقاله در باره هزاره ها ارایه کرد. او در حال ارایه مقاله اش بود که امین صیقل از میان جمعیت بلند می شود و شروع به داد زدن می کند که این هزاره هزاره گفتن یعنی چه. چه پلان در سر دارید. بس کنید! هزاره ها در افغانستان هیچ مشکل ندارد. ملیسا را نگذاشت مقاله اش را تمام کند. او در همان استچ گریست.

۳) در سال ۲۰۱۴، در کانفرانسی در واشنگتن دی سی دقیقا همین حرف های ضد هزاره اش را تکرار کرده بود. در این کانفرانس تیمور شاران هم دعوت شده بود. این حرف ها را تیمور به من گفت. من و تیمور و یک دانشجوی فولبرایت در استارباکس با هم ملاقات کردیم. من از تیمور پرسیدم چرا اعتراض نکردی. گفت کردم.

شما با این افراد جداگانه در ارتباط شوید و تاریخی از راسیسم و هزاره ستیزی این مرد متعصب را جویا شوید. در موردش تحقیق کنید و بیشتر بدانید که این آدم چقدر متعصب خطرناک است. 

سوالی که از این آدم پرسیده شود این است که هدفش از نوشتن این مقاله چه بوده؟ او تخصصش در مورد هزاره ها و شیعیان افغانستان نیست، چرا باید یک شبه یک مقاله در مورد وضعیت هزاره ها بنویسه؟ دلیلش چه بوده؟  آنهم مقاله ای که اصلا ارزش علمی و تحقیقی ندارد.

خلاصه کلام: این آدم متعصب باید عذرخواهی بکند و بگوید که غلط کردم آنچه گفتم و دیگر تکرار نمی کنم.

مطلب مرتبط
طرح امین صیقل برای اخراج هزاره ها از آسترالیا

0 comments Posted by Nasim Fekrat

طرح امین صیقل برای اخراج هزاره ها از آسترالیا

امین صیقل یا سیکل (Amin Saikal) را میشناسید؟ او استاد دانشگاه در استرالیاست و کتاب های زیادی نوشته در باره افغانستان و حتی ایران.

Amin Saikal: Afghanistan's racist scholar

در سال ۲۰۱۰ در یک مصاحبه با ABC گفته بود که هزاره در افغانستان هیچ مشکلی نداره، آنها را برگردانید. این زمانی بود حزب اپوزیسیون ضد مهاجرت تونی ابت مشغول طرح ریزی برنامه های ضد مهاجرت و  پناهندگی بود. مهاجرین هزاره یک بخش قابل ملاحظه ای از کسانی بودند که از طریق آب ها به آسترالیا وارد می شدند. خیلی های آنها از ستم و خشونت های سیستماتیک فرار می کردند. اکثر کسانی جان شان به خطر انداختند هزاره های بودند که در کویته زیست می کردند. در سالهای 2010، 2011 و 2012، قتل های هدفمند و زنجیره ای علیه هزاره های کویته بیداد می کرد. گزارش فارسی دیدبان حقوق بشر از آن سالها را ببینید. خیلی ها از همین خشونت های سیستماتیک فرار کردند. همان سالی که این آدم ادعا می کند افغانستان برای هزاره ها امن است. در افغانستان در همان سالها کوچی ها بر سرزمین های هزاره ها هجوم بردند. صدها نفر کشته شدند. هزاران نفر آواره شدند. در دره مرگ جلریز مردم هزاره سربریده می شدند. صیقل می گوید افغانستان برای هزاره ها بهشت است. همه تهدیدها و قتل عام ها را نادیده می گیرد.

متن مصاحبه را بخوانید یا گوش بدهید. امین صیقل در یک بخش مصاحبه میگه، هزاره ها در افغانستان هرگز مشکل نداره و آنها را میشود به افغانستان بر گرداند، مثلا در مناطقی برد که اکثرا هزاره زندگی می کنند. مثلا هزاره جات. جالب اینجاست که او از یک طرف می گوید تهدیدی علیه هزاره در افغانستان نیست و از طرف دیگر می گوید این هزاره ها را به جاهایی باید برگرداند که تجمع هزاره ها بیشتر است، جاهایی که بنظر او امن است. این تقریبا به یک طرح اخراج می ماند چون او جزییات بازاسکان هزاره ها را در افغانستان با کمی جزییات شرح می دهد.

معلوم است که این آدم این ها را از شکمش درآورده که در انگلیسی برش میگه gut reaction که هیچ ربطی به تفکر و تحقیق ندارد. ولی میدانید چرا حرف های این آدم خطرناک است؟ شما وقت در آکادمیک چند تا کتاب بنویسید و پست مهمی آکادمیک را اشغال کنید و نام "استاد متشخص" distinguished professor را حمل کنید، می توانید هر گهی را بخورید، کسی نمی گوید اشتباه می گویید. مثل این امین صیقل. چرا؟ چون آن وزن حرفه و تحقیق و مقام به شما چنین کالای امتیازی را مهیا می کند. شاید بپرسید چرا چنین عنوانی به این آدم داده است. خوب، در غرب یک استاندارد یا کد اخلاقی نانوشته ای وجود دارد که وقتی انسان ها به چنین درجه ای از علمیت می رسند از تبعیض، حسودی و راسیسم فارغ می شوند ولی خوب کسی نمیداند که انسان "افغان" با رسیدن به چنین درجات علمی، بر دیوار ذهن قبیله ای و راسیسم حتی خراشی نمی اندازد چه به برسد که آنرا فرو بریزد.

متاسفانه آدم های (افغان ها) که ضد هزاره اند زیادند. حتی آنهای در آکادمیک رفته اند آدم نشده اند. هنوز راسیست مانده اند. مثل صیقل که در سال ۲۰۱۰ طرح برگشت/اخراج هزاره ها را از آسترالیا پیشنهاد می کرد.

مصاحبه را اینجا بشنوید یا بخوانید.

امین صیقل در سال 2012 یک مقاله سراپا مزخرف و جانبدارانه در باره هزاره ها در ژورنال Journal of Muslim Minority Affairs نشر کرد که همه اش کلی گویی است. مأخذها از انگشتان دست فراتر نمی رود و آنهم اکثرا ارجاع به کارهای خودش است. ظاهرا می خواهد در مورد توسعه یا پیشرفت هزاره ها بحث کند اما لایه های زیرین و ایده های نهفته ای این مقاله پر از نفرت، کینه، و تبعیض است که راسیسم تلقی می شود. من در این نوشته به این لایه های نفرت و خشم که در ته ذهن نویسنده است می پردازم. 

کل حرف صیقل در آن مقاله رسمی کردن دروغ ها و ادعاهای است که در مصاحبه با ABC دو سال پیش گفته بود. در این مقاله بصورت سیستماتیک و ظاهرا علمی می خواهد آن ادعاها را به کرسی بنشاند که افغانستان برای هزاره ها بهشت است و آنها حاکمان بالفعل اند و نیازی نیست نگران آنها باشیم. مزخرف تر از همه اینکه در این مقاله می گوید حالا کیس "هزاره بودن" تبدیل به یک صنعت شده است. این یعنی چه؟ مخاطب او دولت آسترالیا و مردم غربی است. می گوید کسانی که پرونده پناهندگی به نام هزاره می اندازند، باور نکنید چون آنها دروغ می گویند. این یک تجارت است. اصلا رنج و ستم بر هزاره دروغ است. افغانستان برای آنها گل و گلزار است. یک بعد دیگر حرف های او بی اهمیت و دروغ جلوه دادن کیس های پناهندگی مهاجرین هزاره است. ابعاد خطرناک ادعاهای راسیستی این آدم را می بینید؟ این مقاله دقیقا حرف های است که او در مصاحبه ای دو سال پیشش در سال 2010 گفته بود. نکته های خطرناک و تبعیض آمیز زیادند. حتی تلویحا می گوید حرف های مدافعان حقوق بشر و فعالین را باور نکنید. مثلا بصورت برملا می نویسد که افراد و اشخاص آکادمیک و سازمان های که در مورد رنج و ستم هزاره ها سر و صدا می کنند بیشتر به خاطر این است که می خواهند از این طریق صاحب آب و نان شوند. این یعنی که آنها هم دروغ می گویند. او ادامه می دهد که حالا وقتش رسیده که ما به کیس "هزاره بودن" بازبینی کنیم و به این موضوع فکر کنیم که هزاره بودن زیاد امتیازی نداره و نباید به آنها بیشتر از اقوام دیگر امتیاز داد چون آنها تنها کسانی نیستند که رنج می برند. معنی ساده حرف صیقل این است که دروغ های هزاره ها را من افشاء می کنم و شما از این به بعد به به ادعاهای آنها توجه نکنید.

بعد میگه اگر از رنج بگویم هزاره ها تنها نیستند دیگران هم رنج می برند. رنج هزاره نباید متفاوت از دیگران باشد و برای آنها امتیاز داده شود. اذعان می کند که طالبان بر هزاره ها ستم کرده است اما برای اینکه مسیله را معکوس نشان بدهد می گوید تنها هزاره ها نبودند که طالبان ستم راندند اما او نمی گوید کیها به جزء هزاره ها بصورت سیستماتیک قتل عام شدند. این یعنی انکار قتل عام هزاره. در قسمت تجارت، می گوید، هزاره ها امروز در تجارت خیلی رشد کرده به حدی که آنها امروز با چین، ایران، هندوستان و امارات عربی شراکت تجاری دارند و در افغانستان صاحبان بزرگترین سوپرمارکت هاست. این یعنی که افغانستان آنقدر جایی خوب است که به هزاره ها اجازه داده است تجارت کنند و صاحب مغازه شوند. یعنی اینکه نگران نباشید، وضعیت اقتصادی آنها هم خوب است.

در یک جایی دیگر با کنایه در باره زبان هزارگی می نویسد. میگوید هزاره ها حتی قصد دارند لهجه ای شان را به نام زبان جاه بزنند. می افزاید، هزارگی یک لهجه است نه زبان اما هزاره ها می کوشند لهجهء شان به عنوان یک زبان بین المللی شناخته شود. آخر، مگر کار یک محقق و استاد دانشگاه قضاوت کردن است؟ آخر به تو و دیگر متعصب ها چه ضرری می رسد اگر هزارگی به عنوان یک زبان شناخته شود، آنهم در دنیای دایسپورا؟ اگر فارسی را دری بنامیم چرا نمی شود لهجه ای را که خود هزاره ها به آن صحبت می کند هزارگی ثبت کرد؟ مشکل شما چیست؟

 آدم شاخ در می آورد با چه دیده درآیی و جرئتی این آدم ایده های راسیستی اش را در یک جورنال به نشر رسانده است!

پیشنهاد من این است که این مقاله را زمانی مرجع دهید که از راسیسم و تبعیض علیه هزاره ها حرف میزنید و این مقاله را نمونه آشکار راسیسم یک آکادمیک "افغان" یاد کنید نه مرجع برای تایید و یا ملاک بر ادعا. افراد مانند صیقل خیلی خطرناکند چون آنها عمدا برای سفید کردن حقایق ناخوشایند و تبعیض سیستماتیک علیه هزاره ها کار می کنند. جلو این نوع کارها باید اعتراض کرد. این مقاله ارزش تحقیق را ندارد. همانطور که گفتم حرفای است که این آدم از شکمش درآورده یا همان gut reaction. سراسر مقاله پر از کلی گویی و حدس و گمان. پایان مقاله را ببینید، چند تا مأخذ این آدم ذکر کرده است؟ اکثر مرجع ها کارهای خود این آدم راسیست است به جز دو یا سه مورد. همین خودش کافی است که به این مقاله بدگمان شویم و استفاده نکنیم و علیه آن اعتراض کنیم.

چطوری می شود با این راسیست و افراد نظیر او مقابله کرد؟

صیقل فعلا در دانشگاه وسترن آسترالیا در دیپارتمت علوم اجتماعی استاد کمکی است. اگر در آسترالیا زندگی می کنید، نامه بنویسید به رئیس دانشگاه و دیپارتمنت که او در آنجا مشغول است. این ایمیل آدرس دیپارتمنی است که در او در آنجا درست می دهد: schoolops-hass@uwa.edu.au. او عضوی بورد مرکز برای دولت و جامعه مسلمانان نیز است. به این صفحه بروید و دست اندرکاران نامه بنویسید تا این آدم را اخرج کنند. اگر دیدید او در جایی برای سخنرانی دعوت شده است بروید در جلسه ازش در مورد نژادپرستی و هزاره هراسی او ازش بپرسید. انتقاد کنید. او را به چالش بکشید. کنسلش کنید. اگر در دانشگاهی هستید که قرار است او را دعوت کنند اعتراض کنید و نامه بنویسید. اگر دانشجو هستید و یا کارهای تحقیقی انجام می دهید، از کارهای او استفاده یا مآخذ نگیرید اگر کردید اذعان کنید که در عین حال این نویسنده یک راسیست و ضد هزاره است. این تنها شیوه مبارزه علیه آدم های راسیست است.

نکته پایانی: خیلی مایوس شدم که نعمت الله ابراهیمی در کتابش "هزاره ها و دولت افغان" یک عالم به کارهای این آدم حتی مقاله ای راسیستی او ارجاع داده است اما دریغ از یک اشاره به بعد راسیسم امین صیقل. تعجب کردم.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

مادرکلان های که به زور تجاوز شدند

رواج شده که بعضی پشتون ها بساط فخر را پهن کرده که ما یک رگ ما به هزاره ها ربط داره. یک چندتای را من میشناسم که هر بار می دیدم به خاطر بهتر شدن حال من این ادعا را بارها تکرار کردند. یک روز به یکش فهماندم که آن مادرکلانی که تو ازش با افتخار یاد میکنی، ممکن است دختر یک دهقان هزاره بوده که توسط یک پشتون به زور مورد تجاوز قرار گرفته. من میدانم که هیچ هزاره ای حاضر نبوده که دخترش را به پشتون بده. زیاد فخر ندارد این کار. منم ناراحت میشم اگر بار بار تکرار کنی. یکه خورد. از آن به بعد چیزی از مادرکلان هزاره اش که شاید توسط یک پشتون به زور مورد تجاوز قرار گرفته بوده سخن به میان نیاورد.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

ای کاش وقت!

من تصمیم گرفته ام از تویتر کمی فاصله بگیرم برای مدتی. بعد از چند هفته امروز برگشتم، دیدم یک عالم اتفاق های جالبی افتاده. من از خواندن تویت های کوتاه چند تا دخترهای هزاره با مایه فیمینستی لذت می برم. ایکاش وقت بیشتری بود و روزانه نوشته های آنها را خواند. نه تنها خوب و پخته می نویسند بلکه دقیق و رک و راست می نویسند. چقدر اینها پخته اند. ایکاش وقت کافی بود و همه نوشته های آنها را خواند. 

0 comments Posted by Nasim Fekrat

فکر کردن و معضل اخلاقی آن

در روزهای گذشته اخبار زیادی در مورد کتاب خاطرت پرنس هری خواندم. به یک معضل استدلالی-اخلاقی بر خوردم. چطوری می شود روی این قضیه فکر کرد و نوشت که همزمان از مغالطه فلسفی "شیب لغزنده" یا همان slippery slope جلوگیری کرد؟ از کتاب خاطرات شاهزاده هری، چندین سطر در مورد خدمتش در ارتش انگلستان در افغانستان نقل قول شده است. در جایی کشتن افراد تالبان را به حذف مهره‌های شطرنج از تخته تشبیه کرده است. بعضی ها شاهزاده را سرزنش کرده اند. اما از نگاه یک قربانی و هزاره، این موضوع یک بعد پیچیده اخلاقی جلوی مان باز می کند. این بعد همان معضل اخلاقی قضیه است. سختی کار اینجاست وقتی آدم خودش را در متن اجتماع بگذارد، متوجه یک سری جانبداری های می شود که تقریبا تابع هوش عاطفی و اجتماعی افراد است. به این معنی که افراد محصول فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، تاریخی و محیطی خود می باشند. مثلا من وقتی خودم را در کانتکست افغانستان می گذارم، من یک هزاره ام که بصورت تاریخی مورد تبعیض قرار گرفته و از چندین قتل عام ها که پشتون ها و دیگر اقوام مدام بر هزاره ها انجام داده اند نجات یافته ام.

تجربه تاریخی و وضعیت اجتماعی و سیاسی من حکم می کند که از عملکرد شاهزاده هری طرفداری کنم چون ممکن بود آن ۲۵ نفر به من و افراد نظیر من آسیب می رساند. به غیر از این کانتکست، در هر کانتکست دیگر من یک منتقد خواهم بود. یک جنبه ای این منتقد بودن به امر اجتناب ناپذیری "شیب لغزنده" منجر می شود. سوالی که من باید برایش پاسخ پیدا کنم این است که چرا من از تروریست های که ممکن است مرا و افراد از قوم مرا که بکشند دفاع و یا حس همدردی داشته باشم؟ چرا نباید آدم های شریر مثل مهره های شطرنج حذف نشوند؟ این نوع استدلال مشکلات اخلاقی در پی دارد. ممکن است همان آدم های بد و شریر (بستگی دارد کی آنها را بد و شریر بدانند) حذف مرا هم همینطور استدلال کنند که حقیقتا می کنند. مثلا، از نگاه تالبان و گروه های افراطی سنی - پشتون من هزاره مرتد و کافرم. قتل من و افراد مثل من از نظر آنها نه تنها یک امر الهیاتی است بلکه یک امر قومی و قبیله ای و سیاسی هم هست.

بعضی سران تالبان، چندین بار اعلام کرده اند که هزاره ها مسلمان نیستند، برای اینکه در افغانستان زندگی کنند یا باید مسلمان شوند یا افغانستان را ترک کنند، در حالت سوم، منتظر مرگ باشند. حالا، من از کجا بدانم که این افراد واقعا چنین ذهنیتی نسبت به من ندارند یا تغییر کرده اند؟ شواهد بی شماری وجود دارد که نشان می دهد تالبان و گروه های همزیست شان ذهنیت نابودی هزاره ها را سرمشق شان قرار داده اند. در طی بیشتر از یک سال گذشته، هزاران نفر از هزاره ها را از خانه و قریه های شان کوچ دسته جمعی داده اند و خیلی های دیگر را قتل عام کردند و بعضی های دیگر یا ناپدید شدند و یا در زندان های تالبان بسر می برند.

با چنین وضعیت، چطور می شود هزاره بود و این بعد انسانی و فلسفی را هم در نظر نگرفت؟ چطوری من از عملکرد شاهزاده هری انتقاد کنم و همزمان از گام های ناخواسته استدلال و موضع گیری ام هم جلوگیری کنم؟ امکان اینکه من حد وسط (middle-ground) را در نظر بگیرم چیست؟ آیا من باید همزمان که از عملکرد شاهزاده هری انتقاد می کنم از ظلم و کشتار بی رحمانه هزاره ها توسط تالبان هم انتقاد کنم؟ سوال ساده ترش این است که چطور ممکن است یک قربانی از نقض و تخطی ارزش انسانی دفاع کند اما همزمان مواظب باشد مرتکب اشتباهی هم نشود که به نحوی ابراز همدردی تعبیر شود نسبت به کسی و یا کسانی که دست به نابودی جان، مال و آزادی اش زده است  و همزمان از استکهلم سندرم (stockholm syndrome) هم جلوگیری کرده باشد؟  فکر نمی کنم حد وسطی وجود داشته باشد. این معضل، یکی از همان معضل های است که آدمی برایش حد وسط در می ماند و شاید هم حد وسطی وجود نداشته باشد. 

سوال آخر اینکه چطوری از موضع یک قربانی و یا یک هزاره به ارزشها انسانی و اخلاقی نگاه کرد و قضاوت کرد اما همزمان دچار خطای نشد که متجاوزان و متخلفان مرتکب شده اند؟

0 comments Posted by Nasim Fekrat

روی آوردن دوباره به آی تی

همان که می گوید کفش کهنه در بیابان نعمت است چندان بیجا نگفته است. البته این چیزی که من اینجا می خواهم بنویسم فکر نمیکنم استعاره خوبی باشد. ولی خوب چه کار کرد وقتی آدم هیچ کتابی به زبان فارسی نخواند و صحبت نکند شاید فارسی این طوری از یاد برود.

قضیه این است که من اخیرا دوباره به آی تی روی آوردم. در افغانستان سر و کارم با آی تی و امنیت شبکه بود. من با سخت افزارهای مدرن سیسکو و سیستم های لینوکس کار می کردم و در همان ابتدا در باره لینوکس وبلاگ می نوشتم.

 خوب وقتی بعد از 2 سال متوجه شدم هیچ تغییری در دانش و مهارتم نیامده کم کم ازش فاصله گرفتم. ولی یک چیز را مدام دنبال کردم البته نه بصورت تخصصی. و آن برنامه نویسی تحت وب بود. من کم و بیش با html, css, xml, php و راه اندازی سرور مجازی و اینها آشنا بودم. وقتی آمریکا آمدم، رفتم کالج. رشته ام را کامپیوتر انتخاب کردم. یک هفته در کلاس جاوا نشستم. بعد از یک هفته تغییر رشته دادم. رفتم علوم سیاسی. از آن روز به بعد جز اینکه بعضی دوستان آمریکایی ام و روزنامه نگاران از من خواستند یا وب سایت درست کنم و یا از وب سایت شان مواظبت کنم و یا توصیه های امنیتی ارایه کنم هیچ کار دیگری انجام ندادم. حقیقتا نمی خواستم انجام بدم. من از کد نویسی خسته شده بودم. 

در این اواخر که دیدم حضرت جیب دارد خالی می شود و از آن طرف نیازهای اعضای خانواده و دوستانم بیشتر شده اند و توقع دارند من کمک کنم، تصمیم گرفتم دوباره به این حیطه سری بزنم، ببینم میشود از طریق آن مهارت ها پولی در آورد. به اصطلاح، می خواستم ببینم که آن کفش کهنه هنوز در بیابان نعمت است یا نه. بهرحال، من دو ماه می شود که آخر هفته شغل web development گرفتم. یک شغل جانبی و آخر هفته ای که بتوانم مصارف خرد و ریز را از این طریق جبران کنم. خوشحالم، که آن مهارت ها هنوز هم قابل استفاده است البته در بعضی جاه ها باید آپدیتش می کردم. 

0 comments Posted by Nasim Fekrat

تیوری پردازان اشرف غنی

 یاد تان است که اشرف غنی را دومین متفکر جهان به مردم قالب کرده بودند؟ او یک عالم پروپاگندیست داشت. آدم های زیادی مثل خود اشرف بودند که حرف های کلان کلان می زدند. یکی از آنها یک آدم درس خوانده افغانستانی بود. او در فارن پالیسی نشریه پروپاگندای وزارت خارجه آمریکا مقاله ای نوشته بود که عنوانش بود Ghaninomics ترکیب شده از Ghani و Economy. زیر عنوان اصلی مقاله این بود که اشرف غنی چشم اندازی داره که آسیای میانه و جنوبی را بهم وصل و به یک معجزه آسیایی دیگر تبدیل میکند. 

بعد از سقوط حکومت جمهوری، او دشمن غنی شد. این روزها هم می بینم علیه سران جبهه مقاومت و بعضی های دیگر تویت می کند. یکی این مقاله را به یادش بیاورد.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

سوال های پیش پاه افتاده

زیر عکس احمد مسعود تویتی را دیدم که این سوال ها را پرسیده بود:

Does this NRF believe in the following 

1- The Flag of Afghanistan?

2- The National Anthem 

3- Territorial integrity?

4- What is Khorasan?

من اگر جایی احمد مسعود و کسانی دیگر از همقطارانش بودم جواب به تمام این سوالها نه بود. چون حکومتی که وجود ندارد بیرقش هم وجود نخواهد داشت، سرود ملی اش همینطور، تمامیت ارزی اش هم به آن معنی که پشتون و طالبان درک می کنند وجود نخواهد داشت و بلی، خراسان نام جامع تر و عادلانه تر از تاریخ معاصر.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

"بازی با بچه: یک نگاه تاریخی" مقاله از علی عبدی

 سه روز است مریضم. کووید نیست چون یک بار مرا گرفته بود و دقیقا میدانم نشانه هایش چیست. پارسال دقیقا همین موقع سراغم آمد بود. در آن موقع تنها تاثیر که در من گذاشت از دست دادن حس بویایی و چشایی بود. هیچ تاثیر و خللی در روال عادی زندگی من نگذاشت. این یکی سردردی داشت و اسهال. بهرحال، امروز حالم کاملا خوب است و فرصتی شد که دو سه تا مقاله ای خوب بخوانم. یکی از آنها مقاله تحت نام The Afghan Bachah and its Discontents: An IntroductoryHistory از علی عبدی کاندیدای دکترای انتروپولوژی در دانشگاه یل است. هرچند عنوان مقاله اش عجیب و غریب است. در فارسی اگر ترجمه اش کنیم میشه "پسر افغان و نارضایتی هایش: یک مقدمه تاریخی." بگذریم از اینکه عنوان مقاله کمی گیچ کننده است ولی محتوای آن عمیقا عالی است. کسی تا حال روی این پدیده بچه بازی درست کار نکرده تا این حد، اگر چیزی نوشته شده بود هم نگاه ها کاملا ملامت کننده و بیشتر استفاده خبری داشتند. این مقاله به جنبه های مختلف اجتماعی، تاریخی و سیاسی بچه بازی می پردازد و آن را در یک بستر بزرگتر تاریخی قرار داده و نگاه انسانی تر به آن دارد. منظورم از نگاه انسانی همان نگاه انتروپولوژیک است. 

چیزهای که در این مقاله ذکر شده خیلی معاصر و مرتبط به وضعیت کنونی افغانستان است. خواندن این مقاله خیلی مهم است چون وضعیتی که فعلا افغانستان و مردم در آن گیر افتاده است سوال های بیشتری در ذهن آدم خلق می کند. سوالهای نسبت به امنیت پسرهای جوان در خیابان ها و کوچه ها در نبود حضور زنان و دختران در این مکان ها. دقیقا مثل دهه نود که نویسنده به خوبی به آن اشاره می کند. آیا پسران جوان بیشتر از گذشته مورد تهاجم جنسی قرار خواهند گرفت؟ آیا غیبت زنان و دختران در فضای عمومی باعث بروز بیشتر ناامنی برای مردان جوان خواهد شد؟ بهرحال، این مقاله کاستی های هم دارد که کلانترش تعمیم دادن بچه بازی و فرهنگ بچه بازی به تمام مردم افغانستان است. میدانیم که هزاره ها به بچه بازی به یک امر شنیع نگاه می کنند. اشکال کار خیلی از محققین این است که افغانستان را یک امر واحد در نظر می گیرند در صورتیکه افغانستان هیچ وقت پیوستکی و یگانگی سیاسی، فرهنگی و تاریخی را تجربه نکرده است. تعمیم دادن یک پدیده فرهنگی به کل مردم افغانستان ناعادلانه است. بهرحال، من از بحث بیشتر روی این قضیه می گذرم. مقاله را اینجا پیدا کنید و بخوانید. دست نویسنده اش درد نکند.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

تعبیض قومی و دلیل بستن دانشگاه ها بر روی دختران

برای طالبان دلیل بستن دانشگاه ها جدا از اینکه یک مسیلهء عقیدتی است یک مسيله ای دیگر هم است که خیلی ها می دانند اما حاضر نیستند در تلویزیون و مطبوعات در موردش صحبت کنند. آن این است که بستن در دانشگاه ها بر روی زنان ربطی به تبعیض قومی و قبیله ای دارد. تعداد دختران پشتون در دانشگاه ها کشور خیلی کم است. اکثر دخترانی که به دانشگاه ها می روند از میان خانواده های هزاره ها و تاجیک هاست. دختران آنها بیشتر مکتب و مدرسه می روند. به یاد داریم که سال گذشته عمران خان گفته بود "پشتون های افغانستان نمی خواهند دختران شان مدرسه بروند. این فرهنگ آنهاست و ما باید به آن احترام بگذاریم. ما همین مشکل را در مناطق قبایلی پاکستان داریم." این شاید تا حدی دقیق باشد. چیزی که گرداننده صفحه ۲ بی بی سی در این برنامه به آن اشاره کرد. اما مهمانان برنامه درست موفق نشدند به آن پاسخ بدهند.

حرف شکریه بارکزی تا حدی درست است اما دقیق نیست چون درست است زنان پشتون دوشادوش مردان در مزارع کار می کنند اما این کارکردن بر اساس اهمیت دادن و یا احترام گذاشتن به زنان و حقون آنها نیست بلکه از روی نیاز اقتصادی، بهره کشی و کنترول است. میدانیم که مسیله روی آوردن هزاره ها به آموزش به یک موضوع سیاسی و حیثیتی در میان پشتون ها تبدیل شده بود که باعث شد دست به تبعیض سیستماتیک بزنند. ورود به دانشگاه ها را سهمیه بندی کردند. دختران هزاره ها را از خوابگاه ها اخراج کردند، و خیلی محدودیت های دیگر بر آنها اعمال کردند. بهرحال، من فکر می کنم، موضوع بستن دانشگاه ها بر روی دختران باید از نگاه تبعیض قومی و قبیله ای بررسی شود نه عقیدتی و سیاسی هرچند ممکن است مهم باشد اما نقشش کمرنگ است.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

فوتبال و استعمار

من خوشحال شدم که تیم ملی فوتبال آرژانتین با پیروزی مقابل فرانسه قهرمان جام جهانی ۲۰۲۲ قطر شد. من از شایستگی و از بهترین بازیکن ها و ستاره های آرژانتین می گذرم، یک چیز دیگر برای من حايز اهمیت است. اتفاقا این اصل همیشه در پس ذهنم است. و آن اینکه فوتبال جدا از اینکه یک سرگرمی است سیاسی و تاریخی هم است. آرژانتین یک کشوره مستعمره بوده است. من آرزو می کردم مراکش بالا می آمد و مقابل فرانسه استعمارگر می ایستاد ولی خوب بدی آرزو این است که فقط آرزو باقی می ماند. امیدوارم روزی مراکش به مرحله نهایی برسد. 

0 comments Posted by Nasim Fekrat

دقیق و جامع

میدانید، گاهی وقت از بسکه ما زیاد می دانیم در باره چیزی و کسانی، نمی توانیم آنرا موجز و جامع ارایه کنیم. مثلا وقتی در باره طالبان صحبت می کنیم، نمی توانیم آنرا خلاصه تر و دقیق تر ارایه کنیم که هم خود مان راحت شویم و هم طرف چیزی دستگیرش شود. حالا آن جزییات به کنار. گاهی وقت خوب است ما به دیگران نگاه کنیم، ببینیم آنها در باره ماه و آن کشور مفلوک چه می گویند. من اخیرا اخبار در مورد هک خبرگزاری فارس را دنبال می کردم و از قضاء گذرم به مقاله ای در وب سایت افغانستان انترنشنال افتاد که فکر می کنم همه باید بخوانند. جدا از اینکه خیلی چیزهای دیگر که در این مقاله ذکر شده است دستگیر آدم می شود، یک پاراگراف حایز اهمیت است چون این پاراگراف بصورت دقیق و جامع صورت ذاتی طالبان را توضیح می دهد. شما کافی است همین پاراگراف را حفظ کنید و به دیگران بگویید و بعدش والسلام.

بهادر امینیان معتقد است که گروه طالبان یک فاجعه و باعث شرمساری افغانستان و مسلمانان است. او می‌گوید: «طالبان برای شیعیان افغانستان فاجعه اندوه‌بار بوده است. برای زنان یک کابوسی دامنه‌دار است. (آن‌ها) اصلاً زنان انسان نمی‌دانند... طالبان برای زبان فارسی مصیبت غیرقابل جبران است. طالبان برای جوانان ناامیدی مطلق است. برای فرهنگ و تمدنی ایرانی خانمان برانداز است. برای اقوام افغانستانی به ویژه تاجیک و ازبک فلاکتی ادامه دار است. برای اسلام و مسلمانان می تواند یک شرم باشد، باعث سرشکستگی باشد؛ برای پاکستان عموما یک فاجعه و (باعث) تجزیه است. برای آمریکا میراثی شرمسارانه است. یعنی طالبان یک موجود غیرقابل تحمل است. برای اقتصاد ایران رکود کسادی است».

0 comments Posted by Nasim Fekrat

بازبینی و اصلاح

ما باید به همه دانستنی های مان نسبت به افغانستان و تاریخ آن شک کنیم، بازبینی کنیم و سرانجام اصلاح. یک نمونه آن همین سرود "وطن عشق تو افتخارم" هست. ما می دانیم که در راه وطن جان نمی دهیم. منظورم اینجا هزاره هاست. برای هزاره ها، افغانستان هیچ وقت وطن نبوده و وطن نخواهد شد. ادعای جان نثاری برای آن وطن معنی نمی دهد وقتی تو شهروند درجه چندم باشی و محکوم به نسل زدایی/نسل کشی باشی. ما باید این آهنگ را از یاد ببریم و هیچ آن را نشنویم. ما را دچار تضاد تاریخی و سیاسی می سازد. ما باید در برابر پروپاگندایی فرهنگی که ساخته قوم و اقوام غالب هست ایستادگی کنیم. افغانستان هیچ وقت برای هزاره ها افتخار نخواهد بود و ادعای جان دان در راهش چیزی نیست جز فریب و ساده لوحی. برای رسیدن به حق، به آنچه که یک انسان هزاره منحیث یک شهروند نیاز دارد رسیدن به این خودآگاهی است که اول باید به دانستن و درک خود نسبت به افغانستان و تاریخش شک کند. این فرصت راه را برای بازبینی و اصلاح دیدگاه و درک خود نسبت به جامعه و تاریخ باز خواهد کرد. این چیزی است که ما هزاره ها در این مرحله از تاریخ نیاز داریم.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

با رفری گردنکش چه کنیم؟

امروز بازی فوتبال جام جهانی بین غنا و پرتغال را می دیدم. تیم غنا تیم قدرتمندی است. شاید بهترین تیم در قاره آفریقا باشد. در بازی امروز مقابل پرتغال رفری بنام اسماعیل الفتح که تابعیت آمریکا را دارد یک پنالتی ناحقی را صادر کرد بدون اینکه به var مراجعه کند. خیلی از این نوع داوری ها با یک نوع تعصب خفته ای همراه است. نیاز نیست تعصب نژادیی، فرهنگی و اجتماعی باشد، اینکه فرض کنیم فلان تیم و فلان بازی کن بهترین است و اعتراض اش بیشتر قابل اعتماد است تا یک تیم ضعیف. مثلا نمونه دیگرش شوت آزادی بود که رونالدو وسط دو حریف غنا قرار گرفت و بعد از اینکه توپ را از دست داد دست هایش را بالا انداخت به نشانه اعتراض. رفری که تقریبا چندین متر دور بود بدون معطل خطا گرفت. یعنی رونالدو چون بهترین بازیکن هست اعتراض او متمایز از دیگران است. حتی اگر او ابتکارانه روی زمین بیفتد باید خطا محسوب شود.

PENALTY FOR PORTUGAL

Do you agree with the call? pic.twitter.com/ZYTaNTlnfE

— FOX Soccer (@FOXSoccer) November 24, 2022

0 comments Posted by Nasim Fekrat

افراد قبیله ای و شیوه های تحقیر آنها

در کابل، یک پسر پشتون با ما همکار بود. آدم خوبی بود. خوبی به این منظور که نمی خواست ضررش مستقیم به کسی برسد. اما یک رقم می خواست نشان بدهد که او با منی هزاره که در آن اداره کار می کردم فرق دارد. یک روز آمد به من گفت دیشب با یک دختر هزاره خوابیدم. من گفتم. خوب، منظورت چیه؟ گفت منظوری نداشتم فقط خواستم بگویم دیشب یک دختر هزاره را کردم. 

همکاران پشتون و تاجیکم بارها، به زعم خود شان، می خواستند آزارم بدهند می آمدند از این نوع داستان ها به من روایت می کردند. لابد از این راه ها می خواستند چیزهای دیگر به من تفهیم کنند. شاید می خواستند ببینند من احساساتی می شود یا می شکنم، یا احساس حقارت می کنم. پاسخ من به آنها این بود که حتما او هم خوشحال است که یک پشتون یا تاجیک دهن گشاد را گاییده. 

یک دختر هزاره را میشناختم که نامزاد پشتون داشت. یک بار به من گفت هزاره هزاره گفتن زیاد خوب نیست. بعدا متوجه شدم او می ترسد هزاره گفتن روی رابطه اش تاثیر بگذارد. به همین خاطر هیچ وقت علاقمند نبود در مورد نسل کشی هزاره ها و قتل عام هزاره ها صحبت کند. در بهترین حالت، می گفت خوب همه افغانها کشته می شود. به گفته اسد بودا دقیقا همان حرفی را می زد که لشکرانکار می گوید.

1 comments Posted by Nasim Fekrat

درماندگی به این حد!

در باره حادثه امروز در مرکز آموزشی کاج چند بار چیزی نوشتم، پاک کردم، دوباره نوشتم پاک کردم. پر از خشم، پر از انزجار و پر از دردم. ما را می کشند، فرزندان مان را می کشند، در آموزشگاه ها، شفاخانه ها، و در خیابان ها. این قدر درماندگی را کجا ببریم. درماندگی به این حد! 

0 comments Posted by Nasim Fekrat

سفر کردن و حس غریب شدن

چند روز پیش واشنگتن را ترک کردم. حس غمگینی روی سینه ام نشسته بود. نمی خواستم برگردم. گوش و قلبم مثل اینکه آنجا عادت کرده بود، حالا احساس می کنم خودم را آنجا جاه گذاشتم. همینطور که پشت فرمان نشسته ام و دارم به جلو می روم، حس می کنم یک چیزی در این امتداد پخش می شود: خودم. یک چیزی دارد مرا به عقب می کشد اما میدانم گذشته ای نیست، اکنون که در آن پخش می شوم، به آینده می نگرم که منتظر من است. با خود می گویم، وقتی ۵۰۰ مایل دور شوم، در دشت ها و کوه برسم، شاید این حس دیگر ازش خبری نباشد.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

اندرزی از شیخ سعدی در مورد نابودی شریر

مرتبط با پست قبلی من نسبت به مرگ مجیب الرحمن انصاری، دوستی که مرا هم نامی است پیام وصلت کرده بود که افق نظر من با شیخ سعدی در مورد از بین رفتن و یا دفع آفت کسانی مثل انصاری و آدم های شریر مثل او تقریبا مشابه از آب درآمده است. حرف آن دوست را غنیمت شمرده یادداشت کردم و امروز صبح  در خیابان وسکانسن در محله ای کهنه شهر بنام جورجتون در واشتنگن دی سی راه افتادم تا قهوه خانه ای پیدا کنم و با یک پیاله قهوه تلخ نفس تازه کنم و کمینه ای در این باب به ثبت برسانم. حالا نشسته ام در کافی شاپ و با کمک قهوه ای تلخ مرا قوتی است فکر کردن و انگشتانم را توانی است تایپ کردن. همین اکنون در پهنه انترنت سر نهادم و به کمک شیخ گوگل آن اندرز شیخ سعدی را جویا شدم تا باشد تجارب و سیرت متقدمان را سر لوح روزگار خویش گردانیده و عمر در محنت نگذاریم. و اینک اندرز شیخ سعدی چنین است:

ظالمی را خفته دیدم نیم روز
گفتم این فتنه است خوابش برده به

وآنکه خوابش بهتر از بیداری است
آن چنان بد زندگانی مرده به

0 comments Posted by Nasim Fekrat

کم کردن خشونت تا ریشه کن کردن آن

ادعای که می گویند از بین بردن مجیب الرحمن انصاری به هیچ صورت پایان خشونت نیست تا حدی درست است اما مشکل این نوع اظهار نظرها در این است که خشونت را انتزاعی جلوه می دهد. بگذارید یک مثال بزنم. شما نمی توانید جلو سیلاب را بگیرید ولی می توانید با طرح ریزی دقیق از خطر سیلاب در امان بمانید. مثلا در مسیر سیلاب خانه نمی سازید و خیلی چیزهای دیگر. 

می گویند ایده انصاری تکثیر شده است و حالا اگر یک انصاری کشته شده است انصاری های دیگری سبز خواهند کرد. گیریم که این ادعا درست باشد اما یک نکته را باید در نظر گرفت. آن اینکه اگر انصاری را درختی مضری که در حال ریشه دواندن و تکثیر شدن تصور کنیم، حالا از بین رفته است. همین نابودی خودش یک پیروزی است چون ممکن است کسی به آن حد شرارت و بدبختی به پای او نرسد و اگر برسد هم به این زودی ها نخواهد بود. افراطیت و خشونت دینی را نمی توان از ریشه خشک کرد، اما  قلع و قمع آن برای کند تر کردن و کمتر سرایت کردن خشونت ای بسا سودمند خواهد بود. دقیقا مثل وایروس کرونا. ما نمی توانیم این مریضی را ریشه کن کنیم ولی می توانیم درجه تاثیر آن را کم کنیم. با نبود یک آدم خبیث شاید آدم ها برای مدتی کمی احساس آرامش کنند.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

شاد شدن از مرگ یک شریر

 در سال ۲۰۱۳، وقتی مارگرت تاچر مرد، برخی ها جشن شادی برپا کردند. برای آنها این کار نه تنها مشمیزکننده و خلاف عرف و قواعد اخلاقی نبود بلکه مایه شادی و نشاط هم بود. آنهای که در خیابان ها برای شادی ریخته بودند می گفتند یک شریری که روزگاری در قدرت بود و با پالیسی های مخربش باعث از بین رفتن ساختارهای امنیتی کارگران و لایه های امنیتی زیرین جامعه شده بود، دیگر زنده نیست و شاید از نبودش جهان هم راحت شده باشد، مرگش باید مایه شادی باشد.

امروز در سایت های اجتماعی دیدم خیلی ها از مرگ مجیب الرحمن انصاری شاد شده اند و شادی کرده اند. آیا اخلاقا این کار خوبی است؟ این سوال درستی نیست. سوالی درست تر و دقیق‌ تر این است که آیا کسی که باعث ایجاد نفرت و انزجار و مایه بدبختی و رنج بود نبودنش برای ما آرامش می آورد؟ اگر پاسخ این سوال مثبت است، شادی بر مرگ یک شریر نه تنها یک امر طبیعی است بلکه اخلاقی هم است. ما انسان ها طبیعتا از وضعیتی شاد می شویم وقتی ببینیم رنج ما پایان یافته است. وقتی پای موضوع بقا در میان می آید و اینکه چطور از درد و رنج نجات پیدا کنیم و به زندگی ادامه بدهیم، طبیعتا اخلاق در اینجا هیچ کاربردی ندارد.

نوت: باری من گفته بودم که اخلاقا شاید درست نباشد به مرگ کسی خوشحال بود. اخیرا اما دیگر بر آن باور نیستم. 

3 comments Posted by Nasim Fekrat

پرسه ای تمام شب

 دیشب خوابم نبرد، رفتم خیابان ویسکانسن. همینطوری قدم می زدم. بی هیچ دلیلی. سالها قبل در این خیابان کافی شاپی بود که در طبقه ای دومش یک مغازه انتیک فروشی بود. پشت بامی داشت که از آنجا برج های کلیسای اپسکوپل ها را می شد دید. خاطرات زیادی دارم از آن کافی شاپ. دیشب دیدم نشانی از آن باقی نمانده است. یک چیزی دیگر جایش را گرفته بود. عوضش یکی از آن مغازه های زنجیره ای آنجا بود که دیکورش هم تغییر داده بود.

در همسایگی آن، کتابخانه کوچکی بود. یک سری کتاب های کهنه و فرسوده آنجا بود که من ندیدم کسی آن کتابها را ورق بزند مگر اینکه از روی اتفاق نه کنجکاوی دستی رویش کشیده باشد. از یک وجب خاک روی جلدهای کتانی اش می شد این را حدس زد.

دیشب خیابان کاملا آرام و خالی بود. تا آخرش رفتم تا به محله جورجتون رسیدم. آنجا دو نفر در کنار خیابان سیگار می کشیدند. من را که دیدند، دست تکان دادند. منم به نشانه پاسخ دستم را بالا بردم. رفتم نزدیک گفتم این بارها همه بسته اند مثل اینکه نمی دانند آدم های مثل ما اینجا تشنه و سرگردانند. یکش خندید. بعد از چند دقیقه دریافتم آنها منتظر کسی اند. دیروقت به خانه من برگشتم. وقتی خانه رسیدم، کم کم صبح می شد.

0 comments Posted by Nasim Fekrat

یک آهنگ مزخرف و زن ستیز

یک آهنگ مزخرف بنام "ای وطن" تازه در یوتیوب پخش شده است. متن آهنگ با این شروع می شود "ای وطن مادر مرد آفرین." یعنی اینکه این لامذب مادر این کشور فقط مرد به دنیا می آورد. کسانی که این بازخوانی را کرده متوجه حساسیت سکسیستی و زن ستیزی متن این آهنگ نشده اند حتی زنانی که آنجا سهم گرفته اند. به همان ایده مردسالاری و زن ستیزی آگاهانه و ناآگانه ادامه می دهند چه هنرمند شان است و چه دانشمند شان. محبت همراه با تعصب جنون آمیز نسبت به وطن شان حتی نمی گذارند یک لحظه به این نکته توجه کنند که در آن مملکت نکبت بار کسانی به نام زن و دختر هم زندگی می کنند. در روزگارهای دور یک کسی آمده شعر ملی گرایانه سروده و حالا آن شده سر لوحه حس نستالوژیک وطن دوستی شان.  

جدا از این، این آهنگ بوی نشنالیسم می دهد اما جالب اینجاست که در آن کسانی آهنگ خوانده اند که از افغانستان نیستند یا حتی زندگی نکرده اند (مثلا میگن و مشعل). نکته ای دیگر اینکه هیچ هزاره ای در این آهنگ که همصدا شود دیده نمی شود. معمولا چنین آهنگ ها با طعم نشنالیسم پروژه های دولتی است اما جالب اینجاست که کار دولت را یک شرکت موسیقی خصوصی انجام می دهد. خیلی جالب خواهد که بدانیم کسانی که در باربد هستند و مدیریت می کنند چه کسانی و چه مرامی دارند.

0 comments Posted by Nasim Fekrat